Hướng dẫn quy trình nuôi đông trùng hạ thảo đạt chuẩn 100%

Cập nhật 2024-01-01 00:00

Đông trùng hạ thảo là thần dược tự nhiên với bộ công dụng tuyệt vời với sức khỏe con người. Và nhiều người đã lầm tưởng rằng chúng chỉ có trong tự nhiên tại các vùng núi cao mà ít ai biết rằng nó cũng có thể được nuôi cấy và phát triển trong nhiệt độ phòng thích hợp. Để hiểu hơn về phương pháp nhân tạo này cũng như quy trình nuôi đông trùng hạ thảo đạt chuẩn thì đừng bỏ lỡ những thông tin được chia sẻ trong bài viết bên dưới đây.

I. Tự nuôi cấy đông trùng hạ thảo liệu có mang lại hiệu quả?

Thực tế đông trùng hạ thảo là dược liệu tự nhiên thường mọc ở dãy núi cao Himalaya hoặc dãy núi Tây Tạng. Chỉ mọc ở địa hình hiểm trở vì thế giá thành của đông trùng hạ thảo tự nhiên không hề rẻ có thể lên tới vài chục triệu/kg. Chính vì thế phương pháp nuôi cấy được ra đời nhằm mục tiêu tiết kiệm chi phí cũng như phục vụ cho nhu cầu sử dụng của mọi người.

Cách nuôi đông trùng hạ thảo Nuôi cấy đông trùng hạ thảo

Tuy nhiên quy trình nuôi cấy đông trùng tại nhà không hề đơn giản mà nó yêu cầu kỹ thuật cũng như tuân thủ theo từng bước quy trình để mang lại hiệu quả cao nhất. Hơn nữa, nguồn gốc chất lượng giống nuôi cấy cũng là yếu tố quan trọng, hiện nay có 2 loại giống đông trùng hạ thảo được nuôi phổ biến nhất là Cordyceps sinensix và Cordyceps minitaris.

Đều là loại đông trùng mang đến giá trị dinh dưỡng cao nhất tuy nhiên Cordyceps militaris được đánh giá là dễ dàng nuôi trồng hơn so trong môi trường phòng thí nghiệm cũng như có lượng hoạt chất cao hơn so với sinensix.

II. Quy trình nuôi đông trùng hạ thảo chất lượng

Để thực hiện nuôi cấy đông trùng hạ thảo thành công bạn có thể tham khảo quy trình bên dưới:

Bước 1: Chuẩn bị phòng nuôi

Phòng nuôi là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định đến kết quả nuôi cấy đông trùng hạ thảo có thành công hay không. Hơn nữa, đông trùng tự nhiên thường mọc ở nơi điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất như Tây Tạng vì thế khi nuôi cấy mọi thứ cần chuẩn bị lý tưởng từ nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm…. thì đông trùng mới có thể phát triển:

quy trình nuôi đông trùng hạ thảo Chuẩn bị nguyên liệu, nhà kính là bước quan trọng quyết định đến chất lượng đông trùng

Chuẩn bị phòng nuôi cấy sạch sẽ, diệt khuẩn và thường xuyên thực hiện các biện pháp tiệt trùng để hạn chế sự sinh sôi của mầm bệnh.
Đèn chiếu sáng cần cân chỉnh sao cho gần giống với ánh sáng tự nhiên
Nhiệt độ giữ ổn định trong mức 18 - 20 độ giống với thời tiết ở cao nguyên.
Máy phun sương, độ ẩm thích hợp nhất là 70 - 85%.
Vật dụng, lọ nuôi cấy cần sắp xếp ngăn nắp hợp lý và khoa học.

Bước 2: Nguyên liệu

Nguyên liệu để nuôi đông trùng hạ thảo được chia thành hai loại chính:

- Nguyên liệu nuôi cấy

Nhộng tằm: Đây là nguyên liệu nuôi cấy phổ biến nhất hiện nay. Nhộng tằm chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình sinh trưởng và phát triển của đông trùng hạ thảo.
Gạo lứt: Gạo lứt là nguyên liệu nuôi cấy có giá thành rẻ hơn nhộng tằm. Gạo lứt chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp cung cấp dinh dưỡng cho đông trùng hạ thảo.
Giá thể tổng hợp: Giá thể tổng hợp là hỗn hợp của các loại nguyên liệu như gạo lứt, mùn cưa, tro trấu,... Giá thể tổng hợp có ưu điểm là dễ tìm và giá thành rẻ.

nguyên liệu nuôi trồng đông trùng hạ thảo Gạo lứt, nguyên liệu cần có trong quy trình nuôi đông trùng hạ thảo

- Nguyên liệu dinh dưỡng

Các loại vitamin, khoáng chất, axit amin cần thiết cho quá trình sinh trưởng và phát triển của đông trùng hạ thảo. Các nguyên liệu này có thể được bổ sung vào giá thể nuôi cấy hoặc được phun trực tiếp lên quả thể đông trùng hạ thảo.

Bước 3: Chuẩn bị dụng cụ cần thiết

Dụng cụ nuôi đông trùng hạ thảo là những thiết bị và vật dụng cần thiết để thực hiện các công đoạn trong quy trình nuôi đông trùng hạ thảo. Dưới đây là một số dụng cụ cần thiết khi nuôi đông trùng hạ thảo:

Dụng cụ nuôi cấy: Bao gồm các dụng cụ để cấy meo nấm, cấy giống nấm, ủ nấm,... Các dụng cụ này có thể được làm từ các chất liệu như inox, thủy tinh, nhựa,...
Dụng cụ chăm sóc: Bao gồm các dụng cụ để tưới nước, phun thuốc, thu hoạch,... Các dụng cụ này có thể được làm từ các chất liệu như nhựa, inox,...
Dụng cụ đo lường: Bao gồm các dụng cụ để đo nhiệt độ, độ ẩm, pH,... Các dụng cụ này có thể được làm từ các chất liệu như nhựa, thủy tinh, inox,...

Bước 4: Giai đoạn nuôi cấy

Sau quá trình chuẩn bị đầy đủ, quy trình nuôi cấy đông trùng hạ thảo gồm các bước dưới đây:

- Giai đoạn cây giống

Cấy giống nấm đông trùng trong bình cơ chất tại tủ nuôi cấy vô trùng.

- Giai đoạn nuôi sợi

Lúc này giống đông trùng vừa chuẩn bị ở trên sẽ được sẽ được cho vào lọ cơ chất trong nhiệt độ từ 17 - 20 độ C. Thêm vào đó cân bằng nhiệt độ về mức 75 - 80% giữ nguyên trong 10 ngày.

điều kiện nuôi đông trùng hạ thảo Từng lọ đông trùng được nuôi trong nhiệt độ phòng tiêu chuẩn 17 - 20 độ

- Giai đoạn tạo quả

Từng lọ đông trùng sẽ được đưa vào phòng nhiệt độ để bắt đầu nuôi cấy. Thời gian chiếu sáng phải đảm bảo đủ 12 tiếng/ngày với mức độ mạnh 100 lux. Điều chỉnh nhiệt độ xuống 75 - 80%. Mở cửa phòng 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 30 phút để không khí trong phòng được lưu thông, cứ duy trì trong vòng nửa tháng sẽ thấy ngọn nấm bắt đầu mọc lên.

- Giai đoạn nuôi quả thể

Ở giai đoạn này các lọ nuôi đông trùng sẽ được trang bị hệ thống chiếu sáng 12 tiếng/ngày, ánh sáng giảm xuống chỉ còn 700 lux, độ ẩm đạt chuẩn 80 - 85% và giữ nguyên nhiệt độ. Tiếp theo mở cửa phòng và theo dõi lọ cơ chất có dấu hiệu ẩm mốc hay không để tránh tình trạng mốc lây lan sang các lọ bên cạnh.

Cứ theo dõi trong vòng 2 tháng sẽ thấy đông trùng hạ thảo tăng trưởng về kích thước đồng nghĩa với sự xuất hiện của bào tử nấm.

- Thu hoạch đông trùng

Sau khi thấy ngọn nấm ngả sang màu vàng đậm hơn thân nấm là có thể thu hoạch, lúc này bào tử nấm sẽ xuất hiện. Bên cạnh đó, thời gian thu hoạch nấm tốt nhất là sau 75 ngày nuôi trồng, các sợi đông trùng đạt kích thước hơn 13cm, trọng lượng trung bình từ 100 - 150g đặc biệt là màu vàng đậm và các tế bào tử chưa bung ra.

- Sấy khô đông trùng

Sấy khô là bước cuối cùng trong quy trình nuôi cấy đông trùng hạ thảo, khi đông trùng hạ thảo thu hoạch đạt chuẩn.

kỹ thuật nuôi đông trùng hạ thảo Sấy khô đông trùng là bước cuối cùng trước khi đưa ra thị trường

Hiện nay có 2 phương pháp sấy phổ biến là sấy khô bằng nhiệt và sấy thăng hoa. Trong đó phương pháp sấy thăng hoa là cách được lựa chọn nhiều hơn bởi nó sẽ giúp giữ nguyên dưỡng chất của đông trùng. Cuối cùng sấy đạt chuẩn đông trùng hạ thảo sẽ được đóng gói và đưa ra thị trường.

||Xem thêm: Đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa là gì? Cách sử dụng tốt

III. Lưu ý trong quá trình nuôi cấy đông trùng

Trong quá trình nuôi cấy đông trùng hạ thảo, cần lưu ý những vấn đề sau:

quy trình nuôi đông trùng hạ thảo Chăm sóc đúng cách trong quá trình nuôi cấy đông trùng hạ thảo

Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ cần thiết: Nguyên liệu và dụng cụ cần được đảm bảo chất lượng, không bị nhiễm khuẩn, nấm mốc.
Tuân thủ đúng quy trình nuôi cấy: Mỗi phương pháp nuôi cấy đều có quy trình riêng, cần tuân thủ đúng quy trình để đảm bảo nấm phát triển tốt.
Kiểm soát chặt chẽ các điều kiện môi trường: Nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và khí lưu thông là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của đông trùng hạ thảo. Cần kiểm soát chặt chẽ các điều kiện môi trường trong phòng nuôi để đảm bảo nấm phát triển tốt.
Chăm sóc nấm đúng cách: Trong quá trình ủ nấm, cần tiến hành chăm sóc nấm đúng cách để đảm bảo nấm phát triển tốt.

Dưới đây là một số lưu ý cụ thể trong quá trình nuôi cấy đông trùng hạ thảo:

Nguyên liệu:
- Nhộng tằm: Nhộng tằm cần được đảm bảo chất lượng, không bị chết, hỏng.
- Gạo lứt: Gạo lứt cần được rửa sạch, phơi khô.
- Giá thể tổng hợp: Giá thể tổng hợp cần được đảm bảo chất lượng, không bị nhiễm khuẩn, nấm mốc.
Dụng cụ:
- Máy tiệt trùng cần được đảm bảo hoạt động tốt để tiệt trùng các dụng cụ nuôi cấy, phòng nuôi,...
- Máy đo nhiệt độ, độ ẩm cần được kiểm định định kỳ để đảm bảo độ chính xác.
- Máy tạo ẩm cần được vệ sinh sạch sẽ định kỳ để đảm bảo chất lượng hơi ẩm.
- Máy điều hòa cần được vệ sinh sạch sẽ định kỳ để đảm bảo hiệu quả hoạt động.
Quy trình nuôi cấy:
- Cấy giống nấm: Cần cẩn thận khi cấy giống nấm để tránh nhiễm khuẩn, nấm mốc.
- Ủ nấm: Cần kiểm tra thường xuyên các điều kiện môi trường trong phòng nuôi để đảm bảo nấm phát triển tốt.
- Chăm sóc nấm: Cần tưới nước và phun thuốc kích thích sinh trưởng cho nấm đúng cách.

Tuân thủ đúng các lưu ý trên sẽ giúp bạn nuôi cấy đông trùng hạ thảo thành công và thu hoạch được những sản phẩm chất lượng.

Nhìn chung quy trình nuôi đông trùng hạ thảo cho đến khi ra thành phẩm đến tay người tiêu dùng cần phải trải qua nhiều bước nghiêm ngặt để đảm bảo độ an toàn cho sức khỏe người dùng. Cảm ơn bạn đã đón đọc, theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác mỗi ngày.

||Tham khảo bài viết khác: